De laatste tijd verbaas ik me over vele mensen die prekend een standpunt verkondigen zonder echt iets te weten over het onderwerp.
Nu moet ik toegeven dat ik zelf ook weleens preek over een mening die ik heb, echter is doorgaans het verschil dat ik me altijd breed informeer voordat ik werkelijk een sterke mening wereldkundig maak.
Naast dat ik als linkse opiniemaker, nieuws en meningen vergaar van bronnen die in mijn eigen linkse bubbel zitten, lees, luister en kijk ik ook naar bronnen die juist volledig tegenover mijn eigen vooroordelen staan. Zo ben ik het 99% van de tijd, oneens met opiniemaker Wierd Duck van de Telegraaf, toch lees ik wel wekelijks zijn columns en artikelen en ben ik een trouwe luisteraar van zijn TPO podcast.
Als ik iets ga schrijven of zeggen over een politicus, CEO of beroemdheid, dan kijk ik altijd naar wat de desbetreffende persoon zelf zegt op socialmedia en in interviews en ga niet uit van mijn eigen vertrouwde nieuwsbronnen.
Ik besef dat iedereen, dus ook ik, een bevestigingsvooroordeel (conformation bias) heeft, en zal er alles aan doen om daar niet op af te gaan. Natuurlijk spelen vooroordelen altijd mee en is volledige onafhankelijkheid een mythe die slechts nagestreefd kan worden maar nimmer, in mijn ogen, wordt bereikt.
Wat ik vooral wil zeggen, is dat ik meestal goed geïnformeerd ben en als ik besluit om ergens over te preken, dit niet met onwetendheid doe.
Maar steeds vaker zie ik mensen preken over iets waar ze eigenlijk niet genoeg over weten of alleen informatie over hebben die voortkomt uit bronnen vanuit de eigen bubbel.
Bij sommige van hen kan ik het af doen, omdat ze een mindere goede opleiding hebben gehad en nooit geleerd hebben om kritisch te denken of echte research te doen.
Bij andere, ondanks dat ze wel een goede opleiding hebben gehad, kan ik het beschouwen als de arrogantie van de jeugd waarin ze betweterig alles beter denken te weten.
Maar bij heel veel predikers gaan beide zaken niet op.
Het ergste van het geval is, dat als je hen erop wijst, zij ieder tegenargument gestaafd met feiten, af doen als onwaarheid en niet inzien dat zij last hebben van hun bevestigingsvooroordeel.
Een goed voorbeeld hiervan zijn de fans van Elon Musk.
Deze, soms zeer briljante ingenieur en ondernemer, lijkt in de ogen van zijn fans niets fout te kunnen doen. Zij blijven beweren dat, ondanks diverse tweets en interviews, hij nooit antisemitisch of transfoob is geweest.
Een ander voorbeeld zijn de aanhangers van Donald Trump. Zij blijven bij hoog en laag beweren, ondanks video bewijs, dat hij bij iedere aantijging van crimineel gedrag, niets fout heeft gedaan. Bovendien, ondanks cijfers die het tegendeel beweren, geloven ze dat Trump de beste president is geweest die Amerika ooit heeft gehad.
Hoewel bevestigingsvooroordeel een menselijke eigenschap is waar iedereen last van heeft, lijkt dit met de dag erger te worden. Waarom doet niemand meer echte research?
Hoewel ik het meestal oneens ben met Wierd Duck, is zijn mening wel gevormd op informatie vanuit vele bronnen die zich niet begeven in zijn eigen bubbel. Daar kan ik respect voor hebben. Zijn wekelijkse gepreek in de TPO podcast, komt nimmer uit onwetendheid en hoewel ik zijn conclusies niet deel, neem ik hem wel serieus.
Dus mijn boodschap is eigenlijk: “Wees niet onwetend als je preekt!”
Of is dat nu weer van mijzelf een onwetende preek?
Bastiaan Toorenent